خود آزمايي درس ششم  ( شكل هاي زبان ) صفحه 33

1 - گونه ، لهجه ، گويش .

2 - «خوراك زبان » : در اين تركيب زبان نام عضوي از بدن است .

«زبان رنگ ها » : در اين تركيب زبان به صورت استعاري به كار رفته است و تعريف زبان شامل آن نمي شودو بيانگرحالت روحي ورواني است .

«زبان فارسي » : يكي از زبان هاي واقعي و انساني است و تعريف زبان شامل آن مي شود. زبان  وسيله اي براي ايجاد ارتباط و انتقال پيام است .

«زبان پـرنـدگان » «صـداي پرندگان » ، مفـهوم اســتعاري دارد ؛ چون آواهايي كه پرنـدگان – به صورت غريزي يا تقليدي – توليد مي كنند

 ويژگي هاي زبان انساني را ندارند .

3 - موجب مي شود انسان به امكانات پيچيده و گسترده اي دست پيدا كند ، به طوري كه با تعداد محدودي از آواها (واج ها ) نشانه هاي بسيار زيادي بسازد ( واژه ها ) و با اين نشانه ها بي نهايت پيام و جمله توليد كند .

خود آزمايي درس پنجم  ( ويرايش ) صفحه 24 و 25

1-    بند اول : از«ما درزندگي روزانه با نزديكان ، دوستان و …تا خارج مي سازد . »

بند دوم : از«شما خود درزندگي بارها نياز به نوشتن را …. تا پاسخ مي دهد .»

بندسوم : از« ممكن است گفته شود كه بي سوادان … تا عينك سودآور آنان مي شوند.»

الف ) كاربرد «ويرگول» ميان چند كلمه كه بيانگر اسناد واحدي مي باشند و در حقيقت ،‌ مي توان آن را با واو عطف برابر دانست ؛ مانند : 1- ما در زندگي روزانه با نزديكان ، دوستان ، هم شاگردان ، معلمان و كسان ديگر به زبان پيام هايي را رد و بدل مي كنيم .(در کتاب به غلط بين هم شاگردان و معلمان « و » گذاشته شده است .)  2- حذف نوشته ها از زندگی يعنی حذف همه ی مکاتبات ، همه ی مطبوعات ، همه ی کتاب ها ، همه ی آگهی ها ، همه ی اسناد حقوقی و بازرگانی و خلاصه همه ی آن چيز هايی که در حيات مادی  و معنوی ما و حتی در معاش عادی روزانه ی تنيده شده اند .  

ب) وجود « نقطه » در پايان جمله هاي خبري ؛ مثل در لحظاتی نيز با خود و در دل سخن می گوييم که همان گفتار درونی است.  

ادامه مطلب 

خودآزمايي درس چهارم  ( جمله واجزاي آن ) صفحه 20 و 21

1 – قدر وقت را بدانيم : جمله اي سه جزئي با مفعول كه نهاد آن صفر است ( گزاره ي اين جمله دو جزء دارد : مفعول + فعل )

                                                                       جمله

                              نهاد                                                                      گزاره

                                                                                          مفعول                            فعل

                                                                                       قدر وقت را                      بدانيم

مدير آموزشگاه ما را نشناخت . ( جمله اي سه جزئي با مفعول ) گزاره ي اين جمله دو جزء دارد : مفعول +  فعل .

خودآزمايي درس سوم  ( مروري بر نگارش دوره ي راهنمايي ) صفحه 15 و 16

1 – يكي بود يكي نبود . غير از خدا هيچ كس نبود .  پيرمرد خار كني بود كه هر روز به بيابان مي رفت و خار جمع مي كرد،(يا با رفتن به بيابان خار جمع می کرد )  روزی به هنگام جمع آوری خار،يك مرتبه (ناگهان) چشمش به  كوزه اي پر از اشرفي افتاد . آن را برداشت و به خانه شان رفت . هنگام شب به زنش گفت :‌اين كوزه بايد متعلق به حاكم باشد كه آن را در بيابان  مخفي كرده است پس بهتر است آن را به حاكم تحويل دهم(بر گردانم) . حاكم حتماً‌پاداش خوبي به من مي دهد . زن كه ساده دلي  شوهرش را ديد ، نيمه شب اشرفي ها را برداشت و به جاي آن ها كلوخ ريخت . فردا صبح زود ، خاركن به جاي رفتن  به صحرا به قصر حاكم رفت. وقتي به قصر رسيد متوجه نبود اشرفي ها شد(متوجه شد اشرفی ها نيست ) ‌امّا راه برگشت هم نداشت . با تـرس ولرز پيش حاكم رفت  و گفت : من  خاركن پيـری هـستم و يك گـاو دارم و شيـرش را با اين كلوخ ها وزن مي كنـم و بـه مـردم

 مي فروشم ، براي اين كه مطمئن شوم كم فروشي نمي كنم ،‌مي خواستم كلوخ هايم را با وزنه ي دربار آزمايش كنم(بسنجم) تا از درستي وزن آن ها خيالم راحت شود (آسوده خاطر شوم ).

حاكم كه درست كاری پيرمرد را ديد ، او را تشويق كرد ويك مشت اشرفي به او داد . پيرمرد خوشحال و شادم به خانه برگشت .

تفاوت دو نوشته : هيشكي _←هيچ كس / يه _←  يك /  مي رف _←  مي رفت /  بيابون_←  بيابان / وختي_←  وقتي / 

داش _←  داشت / خارا رو _←  خارها را / يهو _← يك مرتبه ( ناگهان) /  چشش _←  چشمش /  او نو_←  آن را  /

خون شون_← خانه شان /  بايس _←  بايد / قايمش كرده _←  مخفي كرده است  / هر روز مي رفت بيابون _←  هر روز به بيابان مي رفت  ./

خود آزمايي درس دوم (جمله ) صفحه 11 و 12

1-                                                                 جمله

                          نهاد                                                                            گزاره

                   علماي بزرگ                                                    دائم در لشكرگاه رفت و آمد داشتند .

                   غزالي                                                              از برخورد با آن ها بهره ها يافت .

                                                                                         با بعضي از آن ها مناظره مي نمود .

                                                                                         شايد از بسياري از آن ها استفاده مي كرد.

            اين آشنايي با علماي مختلف                                    نام و آوازه ي او را بلند مي كرد .

                 خواجه نظام الملك                                             وي راهرروز بيش تردرخوراحترام ونواخت مي يافت.

2 – سعدي وحافظ. . .              

- شاهنامه . . .

- كاوه ي دادخواه . . .

- شناسه . . .

- نهاد. . ..

- مغولان . . .                                                   

خودآزمايي درس اول( زبان ) صفحه 5 و 6

1- فرا گيري زبان بر اساس توانايي بالقوه ي انسان وبه تدريج و به طور طبيعي انجام مي گيرد؛ به همين دليل ، به نظر مي رسد كه استفاده از آن آسان است . همان طور كه كودك راه رفتن را با همه ي دشواري اش ،به طور ناخود آگاه فرا مي گيرد .

2-  شناخت زبان به دليل پيچيدگي ، گستردگي و … دشوار است ؛ همان طور كه شناخت زندگي يا شناخت فكر و ذهن انسان دشوار به نظر مي رسد ؛ زبان ، نمود ذهن پيچيده ي انسان است . دليل ديگر اين است كه ما مي پنداريم چون طرز استفاده از زبان را مي دانيم ، پس خود آن را هم مي شناسيم و سعي در شناخت زبان را اغلب بيهوده مي دانيم ؛ مثلاُ  اكثر ما رانندگي مي كنيم . اما در هنگام رانندگي از تك تك عملياتي كه انجام مي دهيم تا اتومبيل را سالم به مقصد برسانيم ، آگاهي نداريم . البته پيچيدگي دانش زباني از اين هم فراتر است و حتي هنوز براي زبان شناسان چگونگي فرا گيري اين زبان پيچيده توسط كودك در كوتاه ترين زمان ممكن – كه البته در مقايسه با دانش فرا گرفته كوتاه مي نمايد ـ  يكي از شگفتي هاست .

3-ديو ، سيمرغ ، هما ، پري دريايي ، ققنوس .

4- كيوي ، موبايل ( تلفن همراه ) ، كامپيوتر ( رايانه ) .

5-خير ، همان طور كه به سادگي راه مي رويم امِا فرايند راه رفتن ـ چگونگي حفظ تعادل و فرمان هاي مغز ، را نمي شناسبم ، از زبان نيز استفاده مي كنيم . حال آن كه شناخت زبان موضوعي متفاوت است .

6-زبان ، نظام، ارتباط، پيام رساني ، انسان .

7- نامه مي نويسيم ، كتاب مي خوانيم ، فيلم مي بينيم ، سخنراني مي كنيم و…